Ο ελληνικός καπιταλισμός μπροστά στην πολεμική απειλή: ρόλος, θέση, επιλογές

Παρέμβαση του σ. Μιχάλη Ρίζου, μέλους της ΠΕ του ΝΑΡ, στον 3ο κύκλο της Προσυνεδριακής Διημερίδας του ΝΑΡ για τον σύγχρονο ελληνικό καπιταλισμό, Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2017. 

θέμα 3ου κύκλου της διημερίδας: "Ρωγμές στην πολιτική εκπροσώπηση, θωράκιση του πολιτικού συστήματος και εργατική πολιτική"

Α) ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

-Δυναμώνει η πολεμική απειλή και τα “θερμά” μέτωπα σε παγκόσμιο επίπεδο. Πολλά πεδία αναμέτρησης, εμπλοκή πολλών κρατών, πόλεμοι δια αντιπροσώπων με τάσεις απευθείας εμπλοκής των μεγάλων δυνάμεων, ρευστοποίηση κρατών, δρομολογούνται αλλαγές χάρτη και συνόρων.

-Νέα κούρσα εξοπλισμών που έχει ξεκινήσει σε όλο τον πλανήτη (οι άμεσα πολεμικές δαπάνες ήταν 2,5% του παγκόσμιου ΑΕΠ το 2016): εκτός από την Κίνα και τις ΗΠΑ, η Ρωσία γιγαντώνει τη δική της πολεμική μηχανή, η Γερμανία δίνει προτεραιότητα στις πολεμικές δαπάνες, το ίδιο και η Ιαπωνία, η ΕΕ φτιάχνει στρατηγείο και αναβαθμίζει τον ευρωστρατό για τις επεμβάσεις της ανά τον κόσμο, η Σουηδία επαναφέρει την υποχρεωτική θητεία, Σαουδική Αραβία, Ιράν και Ινδία εξοπλίζονται σαν αστακοί.

-ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΣΥΝΟΔΟΥ ΚΟΡΥΦΗΣ ΝΑΤΟ:

-2% του ΑΕΠ κάθε χώρας μέλους υποχρεωτικά για στρατιωτικές δαπάνες

-Στρατηγικός εχθρός η Ρωσία

-Η μεγαλύτερη συγκέντρωση δυνάμεων στην Ανατ. Ευρώπη μετά τον ψυχρό πόλεμο

-Τραμπ, ομιλία στα Ηνωμένα Έθνη: Τα «κράτη παρίες» αποτελούν απειλή «για τα υπόλοιπα κράτη και για τους ίδιους τους λαούς τους» - ο αμερικανικός στρατός «σύντομα θα είναι ισχυρότερος παρά ποτέ και θα συντρίψει οποιαδήποτε απειλή».

Β) Γιατί εντείνεται η πολεμική απειλή σήμερα;

”Φιλοπόλεμος” ο Τραμπ; “Δικτάτορας” ο Κιμ Γιονγκ Ουν; Μάχη ενάντια στην “τρομοκρατία”; Για τα "χημικά" του Άσαντ (όπως παλιότερα του Σαντάμ); Για να ξεσκαρτάρουν όπλα οι πολεμικές βιομηχανίες; Η «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας» ή η «προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων»;

ΛΕΝΙΝ: Το βασικό ζήτημα είναι: «ποιος είναι ο ταξικός χαρακτήρας του πολέμου και της προετοιμασίας του, από ποια αιτία ξέσπασε αυτός ο πόλεμος, ποιες τάξεις τον διεξάγουν, ποιες ιστορικές και ιστορικο-οικονομικές συνθήκες τον προκάλεσαν».

Αιτία της πολεμικής προετοιμασίας όλων των ιμπεριαλιστικών κέντρων και ολοκληρώσεων σήμερα είναι

α) ο ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΟΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ, η δομική κρίση ΚΡΙΣΗ και, κυρίως, η ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ για την υπέρβασή της.

ΘΕΣΕΙΣ για 4ο συνέδριο ΝΑΡ: "απογείωση της εργατικής εκμετάλλευσης για την απόσπαση και περάτωση της υπεραξίας - κοινοβουλευτικός ολοκληρωτισμός - πολεμική προετοιμασία - ενίσχυση της αντιδραστικής ιδεολογικής κατεργασίας (εθνικισμός, νεοφασισμός, ανορθολογισμός, αντικομμουνισμός)". ως ενιαίο 4πτυχο για την υπέρβαση της κρίσης.

β) Η όξυνση των ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΩΝ για την κατανομή της υπεραξίας ανάμεσα στα κεφάλαια – μάχη για νέο ξαναμοίρασμα των αγορών και των σφαιρών επιρροής, των χωρών, των γεωστρατηγικών και γεωοικονομικών ζωνών (πχ ΑΟΖ), των νέων πλουτοπαραγωγικών πόρων, των ενεργειακών δρόμων, προσπάθεια υπαγωγής όλων των περιφερειακών χωρών στην κηδεμονία ηγεμονικών καπιταλιστικών κρατών. Νέος συσχετισμός και ανάδειξη νέων δυνάμεων ανάμεσα στους ισχυρούς (πχ Κίνα)

γ) Ο επιχειρηματικός γαλαξίας που κερδίζει οικονομικά από τον πόλεμο (κατανάλωση πολεμικού υλικού), την προπαρασκευή του (στρατιωτικές δαπάνες) και τη μεταπολεμική κατάσταση (ανοικοδόμηση κατεστραμμένων περιοχών), που πλέον δεν περιλαμβάνει μόνο το παραδοσιακό στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα, αλλά μια ευρεία γκάμα εταιρειών: ιδιωτικοί μισθοφορικοί στρατοί, εταιρείες πληροφορικής, επιτήρησης και ασφάλειας, παραγωγής και εμπορίας (νόμιμης ή μη) οπλικών συστημάτων, παροχής υπηρεσιών στο στρατό, κατασκευαστικές εταιρείες που αναλαμβάνουν την ανοικοδόμηση χωρών που έχουν πληγεί από πολέμους.

Δηλ. διαλεκτική σχέση οικονομίας – πολιτικής ("μπίζνες και εμπλοκή σε επικίνδυνα σχέδια" πάνε μαζί). ΠΡΟΣΟΧΗ: Η όξυνση των ανταγωνισμών και η πολεμική σύγκρουση δεν αναιρεί την στρατηγική “ενότητά” των αστικών τάξεων σε ότι αφορά την επίθεση και την απογείωση της εκμετάλλευσης στο εσωτερικό των χωρών τους, των ολοκληρώσεων και συνολικά στο πεδίο της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης.

Ο χαρακτήρας του πολέμου είναι ιμπεριαλιστικός, άδικος, με πολλαπλά και ευμετάβλητα στρατόπεδα και συμμαχίες ανάμεσα στις "μεγάλες δυνάμεις", ενώ κινητήριες δυνάμεις του αποτελούν τα πιο διεθνοποιημένα τμήματα της αστικής τάξης (ΠΠΜ κλπ) και εδώ είναι το σύγχρονο καπιταλιστικό "παράδοξο της σταθερότητας": Από τη μια οι δυνάμεις αυτές επιδιώκουν πολιτική σταθερότητα στο εσωτερικό και από την άλλη προετοιμάζουν ή πραγματοποιούν γενικευμένες διεθνείς συγκρούσεις - κλιμακώνουν την αστάθεια.

Γ) Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ

Το “ανήκομεν στη Δύση” είναι το διαχρονικό δόγμα στο οποίο στηρίζεται και “ορίζεται” γεωστρατηγικά – αλλά και οικονομικά, πολιτικά – η θέση και η ισχύς της ελληνικής αστικής τάξης ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα. Σε αυτό το πλαίσιο κινήθηκε στους δύο παγκόσμιους πολέμους (με στρατηγική ομοιογένεια όλων των πτερύγων της - παρά τους διχασμούς της), με αυτό ως εργαλείο συναίνεσης αλλά και καταστολής, κινήθηκε απέναντι στο ε.κ. και το Κ.Κ. τις μεταπολεμικές δεκαετίες.

Με βάση αυτό επιχείρησε την ιμπεριαλιστική εκστρατεία στη Μ. Ασία (1918-1922), με βάση αυτό συγκρότησε το αφήγημα της “μεγάλης ιδέας” τότε, με βάση αυτό εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. - και στήριξε πολιτικά τις επιλογές τους (κάποιες φορές και στρατιωτικά πχ Κορέα).

Το “ανήκομεν στη Δύση” δεν είναι ένα αμυντικό αφήγημα, ένα προϊόν “εξάρτησης”. Μπορεί να αποτελεί και μια ισχυρή βάση εξόρμησης του ελληνικού κεφαλαίου στην ευρύτερη περιοχή (Βαλκάνια, Τουρκία, Μ. Ανατολή και ευρύτερα).

-Που βρισκόμασταν μέχρι σήμερα;

α) Η καπιταλιστική κρίση εκδηλώθηκε με ιδιαίτερη ένταση στον ελληνικό καπιταλιστικό κοινωνικοοικονομικό σχηματισμό λόγω των διαχρονικών, δομικών χαρακτηριστικών του.

β) Το ελληνικό κεφάλαιο και κράτος, με σημαίες τον «εκσυγχρονισμό», την «ισχυρή Ελλάδα» και τη συμμετοχή στο ευρώ, επιχείρησε από τη δεκαετία του 1990 έως την εκδήλωση της κρίσης να υπερβεί αυτά τα όρια, να διεκδικήσει καλύτερη θέση στον διεθνή καπιταλιστικό καταμερισμό. Για να το επιτύχει, άρχισε να ενσωματώνει τους μετασχηματισμούς του ολοκληρωτικού καπιταλισμού, υιοθέτησε τις αλλαγές (δημοσιονομικές και άλλες) που απαιτούσε η συμμετοχή στην ευρωζώνη, ενίσχυσε τη διεθνή δραστηριότητα (ειδικά το ναυτιλιακό, τραπεζικό και κατασκευαστικό κεφάλαιο)· αξιοποίησε την κατάρρευση των «σοσιαλιστικών» χωρών, για να βρει νέα πεδία κερδοφορίας στα Βαλκάνια και να λειτουργήσει ως παράγοντας σταθερότητας και αιχμή του δυτικού δόρατος στην εξαιρετικά ασταθή περιοχή.

γ) Η εξωστρέφεια, τα χρόνια της κρίσης, δείχνει να έχει λαχανιάσει, λόγω και του ανταγωνισμού στην ευρωζώνη, ισχυρές καπιταλιστικές χώρες επέλεξαν να δραστηριοποιηθούν και αυτές στα Βαλκάνια αυτοτελώς κ.λπ. Υπάρχουν ακόμα βέβαια χιλιάδες επιχειρήσεις που μεταφέρουν για φορολογικούς λόγους την έδρα τους στα Βαλκάνια – αυτό όμως είναι πολύ διαφορετικό και πάντως υποδεέστερο από τα προγενέστερα φιλόδοξα σχέδια για κατάκτηση του βαλκανικού «Ελντοράντο».

ΟΜΩΣ ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΕ ΝΕΑ ΚΑΜΠΗ

Ο ελληνικός καπιταλισμός βρίσκεται σε μια περιοχή κρίσιμη από γεωπολιτική, διαμετακομιστική και ενεργειακή άποψη, στην οποία διασταυρώνουν τα ξίφη τους ηγετικές αλλά και «δεύτερης γραμμής» δυνάμεις (αστικά κράτη ή ΠΠΜ) κι είναι διαρκώς παρόντες ανταγωνισμοί, ρευστές ή/και εναλλασσόμενες συμμαχίες, πολεμικοί τυχοδιωκτισμοί, θρησκευτικές και εθνικιστικές αντιπαραθέσεις. Μεγάλες ζώνες πολιτικής αστάθειας στην περιοχή. Ας δούμε συγκεκριμένα:

Η ευρύτερη γειτονιά της Ελλάδας, από την ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια έως την Τουρκία, τη Μέση Ανατολή και τη βόρεια Αφρική, διασχίζεται από μεγάλες αναστατώσεις, μαστίζεται από μεγάλες συγκρούσεις. Αναπτύσσεται ένας αναβαθμισμένος ανταγωνισμός μεταξύ του ΝΑΤΟ, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, και της καπιταλιστικής Ρωσίας. Ενισχύεται επικίνδυνα η εύφλεκτη ύλη, με μεταφορά στρατιωτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στην περιοχή. Ο αιματηρός πολύχρονος πόλεμος στη Συρία συνεχίζεται, σαν «παγκόσμιος πόλεμος τσέπης». Η Τουρκία υπό τον Ερντογάν, αν και παραδοσιακά στενός σύμμαχος ΗΠΑ-ΝΑΤΟ, χαρακτηρίζεται από αστάθεια και καιροσκοπισμό στις επιλογές της, καθώς η δυναμική των εξελίξεων αναδεικνύει το ρόλο των Κούρδων στην περιοχή. Είναι σε κρίση ή σχέση της με τις ΗΠΑ. Ταυτόχρονα, η αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή (π.χ. Λιβύη) συνεχίζεται, ενώ στην Παλαιστίνη κλιμακώνεται η πολιτική αποικισμού και κατάληψης παλαιστινιακών εδαφών στο φόντο της συνολικής καταπίεσης των Παλαιστινίων, από το Ισραήλ. Από την άλλη μεριά η Ιταλία έκρινε πώς είναι ώρα να συμμετάσχει στον (υπέρ) εξοπλισμό των αλβανικών ενόπλων δυνάμεων, δωρίζοντας στον αλβανικό Στρατό μια ολόκληρη τεθωρακισμένη Ταξιαρχία! Το σχετικό σχέδιο νόμου της ιταλικής κυβέρνησης εγκρίθηκε από το ιταλικό Κοινοβούλιο με την αιτιολογία ότι "Η Αλβανία θεωρείται εταίρος που πρέπει να προστατεύσει το δίκτυο αγωγών TAP από το Αζερμπαϊτζάν"!

Αυτές οι διεργασίες αναδιατάσσουν ΣΗΜΕΡΑ τους συσχετισμούς δύναμης, τις διεθνείς συμμαχίες και ανταγωνισμούς. Υποχρεώνει τον ελληνικό καπιταλισμό σε αλλαγή στρατηγικής και νέες επιλογές.

Προς νέο στρατιωτικό δόγμα και εξωστρέφεια

α) Ξαναεντείνεται η εξωστρεφής δραστηριότητα των ελληνικών ΠΠΜ (αυτοτελώς είτε ως υπεργολάβων διεθνών ΠΠΜ). Προβάδισμα αποκτούν όσα είναι εξαρχής συγκροτημένα σε διεθνική βάση ή έχουν μεταφέρει την κύρια πηγή κερδοφορίας τους εκτός ελληνικών συνόρων: Με εξαγωγές προϊόντων, με επενδύσεις σε άλλες χώρες, με παροχή τουριστικού προϊόντος διεθνών προδιαγραφών, με απευθείας ή μέσω συμπράξεων με διεθνή ΠΠΜ ανάληψη έργων εκτός Ελλάδας (από εταιρείες κατασκευών, διαχείρισης απορριμμάτων, ενέργειας, πληροφορικής - π.χ. ο Άκτωρ έχει το 53% των ανεκτέλεστων έργων στο εξωτερικό, ο όμιλος Μυτιληναίου έχει στρατηγική συνεργασία με την Τζένεραλ Ελέκτρικ, οι Έλληνες εφοπλιστές ελέγχουν το 16,36% του παγκόσμιου στόλου).

β) Η ελληνική αστική τάξη επιχειρεί να κατακτήσει έναν πιο ενεργητικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή, για τη συμμετοχή της στην αξιοποίηση των ενεργειακών κοιτασμάτων (ΑΟΖ- ενεργειακό κέντρο και σταυροδρόμι), αλλά και ευρύτερα για την υποστήριξη της παρέμβασης των ηγεμονικών καπιταλιστικών κρατών και συνασπισμών (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ). Φιλοδοξεί να χρησιμοποιήσει αυτή την πλευρά στην προσπάθεια ανάκαμψης του ελληνικού κεφαλαίου. Επιδιώκει να εκπροσωπήσει τα συμφέροντα της Δύσης στην ευρύτερη περιοχή, καλύπτοντας το κενό που αφήνει η αμφίσημη θέση της Τουρκίας, μια πολιτική που ιστορικά έχει αποδειχτεί καταστροφική για το λαό. Γι αυτό οικοδομεί τον άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου.

γ) Αποκαλυπτικός ο Υφυπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Στ. Πιτσιόρλας για τη νέα στρατηγική αλλά και τα ρίσκα της: "Η Ελλάδα είναι στην Ευρωζώνη και ταυτόχρονα παραδοσιακός σύμμαχος των ΗΠΑ. Πρέπει να διαπραγματευτούμε ώστε στις επιλογές που θα κάνουν να έχουν μέσα την ικανοποίηση των ελληνικών συμφερόντων. Μπορούμε να κάνουμε μεγάλα πράγματα με τους Κινέζους ("δρόμος του Μεταξιού") , κάποια και με τους Ρώσους, όπως και στα Δυτικά Βαλκάνια. Υπάρχουν όμως και σοβαροί κίνδυνοι. Πολλοί θα ήθελαν την Ελλάδα εκτός των νέων συνδέσεων που αναπτύσσονται μεταξύ Δυτικών Βαλκανίων και Μαύρης θάλασσας. Να μην επιτρέψουμε στην ΕΕ να εφαρμόσει "προστατευτικούς" περιορισμούς σε αυτή την κατεύθυνση! Δεν θα συνεχίσουμε την παράδοση στην απώλεια ευκαιριών σε επίπεδο μεγάλων συμμαχιών αλλά και μεγάλων υπερεθνικών εξορμήσεων".

ΚΛΕΙΔΙ ΕΔΩ Η ΔΙΑΦΑΙΝΟΜΕΝΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

-Επίσκεψη κορυφής Τσίπρα στις ΗΠΑ με 17 υπουργούς!

-Ο Αμερικανός πρέσβης Τζ. Πάγιατ οργανώνει εντονότερη αμερικανική παρουσία στη Βόρεια Ελλάδα: «Αναδεικνύεται μέσω της Θεσσαλονίκης ο περιφερειακός ρόλος της Ελλάδας. Ως προμαχώνας της Ευρώπης, μια χώρα που βρίσκεται στο επίκεντρο των προκλήσεων στην Αν. Μεσόγειο, στο Μαγκρέμπ, αλλά και στη Μαύρη Θάλασσα. Προηγουμένως, στον ομογενειακό ιστότοπο «Greek Reporter», έβαλε κατά των ανταγωνιστικών προς τα αμερικανικά κινεζικών και ρωσικών κεφαλαίων. Για τις διμερείς μπίζνες είπε ότι υπάρχουν «απεριόριστες δυνατότητες» στον τραπεζικό τομέα, στην Ενέργεια, στις κατασκευές και τον τουρισμό, και ερωτώμενος για την τοποθέτηση κινεζικών κεφαλαίων στην Ελλάδα έβαλε θέμα αν «είναι αυτές γνωστές εταιρείες που λειτουργούν με κινήσεις πάνω από το τραπέζι».

-Σούδα: «Είναι μια ζωτικής σημασίας βάση σε μια εποχή που ο 6ος στόλος και ο στρατός των ΗΠΑ είναι πιο δραστήριοι στην Αν. Μεσόγειο".

-Ξόρκισε ανοικτά την έλευση ρωσικού φυσικού αέριου στη νότια Ευρώπη μέσω Τουρκίας, ξεκαθαρίζοντας πως: «Αντιτιθέμεθα στον Turkish Stream (...) θα επιδεινώσει την εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο κατά τρόπο που είναι κακός για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και οικονομική ανάπτυξη. Η Τουρκία, εξ ορισμού, είναι μέρος του νότιου διαδρόμου. Ο μόνος τρόπος να περνά αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στην Ελλάδα για τον TAP είναι μέσα από το τουρκικό έδαφος, οπότε υπάρχει ένας φυσικός ρόλος για να παίξει εκεί».

-Η ιδέα της ανάπτυξης της Αλεξανδρούπολης ως ενεργειακού κόμβου και επίσης ενός κόμβου μεταφορών, αν καταφέρετε να υλοποιήσετε τη σιδηροδρομική διασύνδεση με τη Βουλγαρία. Οι ΗΠΑ βλέπουν την Ελλάδα όχι μόνο ως σημαντικό διμερή εταίρο, αλλά ως πυλώνα της στρατηγικής μας στην περιοχή. Έχω εντυπωσιαστεί από το πώς συνδυάζονται διαφορετικές εξελίξεις γύρω από την Αλεξανδρούπολη, όπως ο TAP, το πλωτό τερματικό και ο αγωγός IGB, όπως και από τον μεγάλο ενθουσιασμό για περισσότερη αμερικανική παρουσία στην περιοχή».

-Συνάντηση Κοτζιά με τον ΥΠΕΞ της Λιβύης, M.T. Siala, με αντικείμενο τις «προοπτικές σταθερότητας της Λιβύης, καθώς και επίκαιρα ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος σχετικά με την ασφάλεια και τη σταθερότητα στη Μεσόγειο». Συνάντηση του ίδιου με τον γγ του Αραβικού Συνδέσμου, A. A. Gheit, για «ζητήματα περιφερειακού ενδιαφέροντος στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου».

Δ) Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ως ο «καλός στρατιώτης» ΝΑΤΟ και ΕΕ

Πρωτοστατεί στην υλοποίηση των κατευθύνσεών τους και των συμφερόντων του ελληνικού κεφαλαίου.

(Ο πρωθυπουργός συνυπογράφει κείμενο με τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου που θεωρεί "δικαιολογημένα" τα πυραυλικά πλήγματα των ΗΠΑ στη Συρία. Αναβαθμίζονται επιχειρησιακά οι βάσεις (ειδικά η Σούδα, ο μεγαλύτερος λιμένας βαθέων υδάτων αλλά και ο Άραξος). Νέο στρατιωτικό “οικόπεδο” στην Κάρπαθο δημιουργώντας ένα ενιαίο υπερεξοπλισμένο στρατιωτικό τόξο Κρήτης – Δωδεκανήσων. Ενίσχυση του ελληνικού ναυτικού με υπερσύγχρονα αντιπυραυλικά συστήματα. Πύκνωση των κοινών στρατιωτικών ασκήσεων με ΗΠΑ και Ισραήλ. Διαρκείς επισκέψεις και επαφές των υπουργών εξωτερικών και άμυνας στην Ουάσιγκτον και ανοιχτή δέσμευση για τη συγκρότηση στρατηγικού άξονα ΗΠΑ-Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου-Ισραήλ απέναντι στην τριπλή απειλή: “τρομοκρατία”, απελευθερωτικά κινήματα, εσωτερικός εχθρός. F16 στην παρέλαση στην Κύπρο. Ενεργοποίηση νέας αγοράς του αιώνα (F 35) – παραμένουμε 2η χώρα στο ΝΑΤΟ σε στρατιωτικούς εξοπλισμούς (760 Ε από τον καθένα μας ετησίως).

Οι εξελίξεις αυτές είναι εξαιρετικής σημασίας. Δεν αποτελούν μια απλή επικαιροποίηση της ελληνοαμερικανικής συνεργασίας στη σημερινή εποχή. Έχουν να κάνουν με ένα σύγχρονο επιθετικό δόγμα του τραυματισμένου από την κρίση ελληνικού καπιταλισμού, με στόχο την αποφασιστική αξιοποίηση των γεωστρατηγικών και πλουτοπαραγωγικών (βλέπε ΑΟΖ) πλεονεκτημάτων του, και την ανάκτηση θέσης ισχύος απέναντι στον τούρκικο, κυρίως, καπιταλισμό. Σε αυτή την απόπειρα είναι αποφασισμένος να συνδράμει πιο επιθετικά από κάθε άλλη φορά μετά τον πόλεμο της Κορέας (δηλ. ακόμα και με μαζική συμμετοχή δυνάμεων) στη σύγκρουση για τη μοιρασιά στην ευρύτερη ζώνη της Μ. Ανατολής αλλά και – εν δυνάμει – των Βαλκανίων.

Το δόγμα αυτό περιλαμβάνει την πολεμική προετοιμασία (τα είναι μόνο η αρχή), το ετοιμοπόλεμο των δυνάμεων, τη στρατιωτική προπαγάνδα και την εμφύσηση εθνικιστικού ιδεώδους – ειδικά στη νεολαία (βλέπε Αρετή και Τόλμη), την όξυνση του αυταρχισμού μέσα στις μονάδες και τις προσπάθειες εθνικής ενότητας – διακομματικής συνεργασίας ή έστω ανοχής, σε αυτή τη νέα στρατηγική.

Είναι εντυπωσιακή η περιγραφή του σύγχρονου γεωπολιτικού άξονα από τον υπ. Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά σε ομιλία του στην κίνηση ΠΡΑΤΤΩ:

«Τι θέλει η εξωτερική μας πολιτική; Η τάση της παγκοσμιοποίησης, των ανοικτών αγορών και των ελεύθερων μετακινήσεων θα έρθει αντιμέτωπη με την τάση κατακερματισμού. Η Ελλάδα πλέον δεν είναι μόνο το σταυροδρόμι Δύσης – Ανατολής αλλά το επίκεντρο τριών κύκλων οι οποίοι καλύπτουν περιοχές έντασης: ο πρώτος αφορά τη Ρωσία, την Ουκρανία και τα Βαλκάνια, ο δεύτερος τη Λιβύη και την ευρύτερη Β. Αφρική, και ο τρίτος την Τουρκία και τη Μέση Ανατολή. Υπάρχει μία μετατόπιση από την γεωπολιτική στην γεωοικονομία, και οι ΗΠΑ κατανοούν, σε αντίθεση με την ΕΕ, τη σημασία των ανερχόμενων νέων δυνάμεων με υποχώρηση της Δύσης και αναζητούν δρόμο επανάκαμψης. Σε αυτό το δρόμο θα είμαστε και εμείς συμμέτοχοι”.

Και που αναγκάζει τον Α. Παπαχελά στην Καθημερινή να μην μασάει τα λόγια του: “Μια ματιά στον χάρτη δείχνει ότι είμαστε το τελευταίο ανάχωμα απέναντι στην τρομοκρατία, την ανεξέλεγκτη ροή μεταναστών και προσφύγων και μια περιοχή που έχει μετατραπεί σε μια μεγάλη «μαύρη τρύπα». Η Ελλάδα είναι χώρα πρώτης γραμμής για τη Δύση και ενδέχεται να κληθεί να παίξει ενεργά αυτόν τον ρόλο. Θα χρειασθούν ισχυρή πολιτική βούληση και συναίνεση για να παιχθεί αυτό το παιχνίδι. Δεν είναι αστείο, ούτε παιχνίδι να αναλάβεις ρόλους και αποστολές όταν επί δεκαετίες φοβόσουν να στείλεις έναν στρατιωτικό αστυνομικό στο Αφγανιστάν. Και επίσης θα αποκτήσουμε εχθρούς με αυτή την επιλογή και θα αναλάβουμε και ρίσκα, όπως, π.χ., το να γίνουμε στόχος φανατικών ισλαμιστών.”

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και η αστική αντιπολίτευση που τη στηρίζει διεκδικεί ευρύτερο ρόλο στα ιμπεριαλιστικά εγκλήματα, παρουσιάζεται ως ο πιο πιστός και σταθερός σύμμαχος των ΗΠΑ στην εποχή Τραμπ και αντικειμενικά σέρνει το λαό σε νέες περιπέτειες.

Ε) Όξυνση του ανταγωνισμού με την Τουρκία. Αναβαθμίζεται η αντιπαράθεση λόγω των ενεργειακών δρόμων και των ΑΟΖ.

Και από την άλλη πλευρά, η κλιμάκωση της φιλολογίας περί αναθεώρησης συνόρων εκ μέρους της κυβέρνησης Ερντογάν, η εισβολή του τουρκικού στρατού σε δύο χώρες (Συρία, Ιράκ), η αντιδραστική συνταγματική αναθεώρηση με δημοψήφισμα βίας και νοθείας, ο ακήρυχτος πόλεμος στο εσωτερικό κατά των Κούρδων, της Αριστεράς αλλά και κάθε φωνής που διαφοροποιείται (ειδικά μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιούλη), ενισχύει μια τυχοδιωκτική πολιτική, που εκφράζεται και στην εύθραυστη συνεργασία με τη Ρωσία (S 400), με τον ISIS παλιότερα, και ρίχνει λάδι στη φωτιά των ανταγωνισμών. Το τουρκικό κεφάλαιο βρίσκεται σε καμπή: μετά από μια πορεία δυναμικής μεγέθυνσης (σε αντίθεση με την παρατεταμένη ύφεση του ελληνικού καπιταλισμού), γεγονός που αποτέλεσε τη βάση για τα μεγαλεπήβολα «νέο-οθωμανικά» σχέδια Ερντογάν (τα οποία μέχρι στιγμής έχουν ναυαγήσει σε Λιβύη, Αίγυπτο, Συρία, Παλαιστίνη-Ισραήλ, κουρδικό), σήμερα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα και δυσκολίες. Η διοίκηση Ερντογάν έχει οξύνει την κοινωνική και εθνοτική πόλωση εντός της Τουρκίας, χάνει σε εμβέλεια επιρροής και υποχρεώνεται όλο και περισσότερο να στηρίζεται στην κρατική βία και τρομοκρατία.

Ο ανταγωνισμός των αστικών τάξεων Ελλάδας και Τουρκίας έχει ταξική-εκμεταλλευτική βάση και είναι αντιδραστικός και από τις δύο πλευρές του Αιγαίου.

 Από τη σκοπιά αυτή φαίνεται να κλιμακώνεται και η κρίση στο Κυπριακό. Ντε φάκτο διχοτόμηση – δίδυμη ένωση; Η τρέχουσα προσπάθεια «επίλυσης» του Κυπριακού κινείται κυρίως από τα συμφέροντα των ΠΠΜ της ενέργειας και των τμημάτων εκείνων της αστικής τάξης της Κύπρου που φιλοδοξούν να αναβαθμιστούν και να διεκδικήσουν όσο το δυνατό μεγαλύτερο μερίδιο από αυτή την προοπτική.

ΣΤ) Αντιπολεμικό κίνημα

ΚΡΙΣΙΜΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΑΞΙΚΗΣ ΠΑΛΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ. Το εργατικό λαϊκό κίνημα και η αντικαπιταλιστική Αριστερά σε Ελλάδα και Τουρκία πρέπει να πρωτοστατήσουν για να υψωθεί φραγμός στην απειλή του πολέμου και στους αστικούς ανταγωνισμούς, που πάντα τους πληρώνουν οι λαοί. Με κεντρικό σύνθημα: Πάλη για την αποτροπή του πολέμου, για την ειρήνη και τη διεθνή συνεργασία των λαών, ενάντια στις αστικές τάξεις και τις κυβερνήσεις, στον ιμπεριαλισμό, στον εθνικισμό, το σκοταδισμό και το φασισμό. Έξω ΝΑΤΟ και Ε.Ε. Να φύγουν οι βάσεις του θανάτου. Απεμπλοκή της χώρας από οποιαδήποτε πολεμική εκστρατεία. Για την ήττα και ανατροπή της αντεργατικής και φιλοπόλεμης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Να συναντηθούμε με τους αγώνες του τουρκικού εργατικού κινήματος ενάντια στην επιθετική πολιτική του Ερντογάν. ΟΧΙ ΣΤΟΥΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥΣ. ΝΑ ΜΠΛΟΚΑΡΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ.

Ζ) ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

-Όχι πρόσδεση με ρεύματα και μερίδες της αστικής τάξης. Δεν υπάρχει “φιλειρηνική” αστική πτέρυγα σήμερα.

-Ενιαία αντιπαράθεση με τη στρατηγική της "Ελλάδας επενδυτική ευκαιρία" και της προετοιμασία για ιμπεριαλιστική περιφερειακή εξόρμηση. Αποτελεί πιθανά το δίπτυχο της "νέας μεγάλης εθνικής ιδέας".

 -Από ποια σκοπιά η πάλη ενάντια στην επιτροπεία (εργατική σκοπιά, το έθνος των εργαζόμενων είναι κυρίως υπό επιτροπεία).

 -Σχέση εθνικού – διεθνικού.

Η προσέγγιση της νέας πραγματικότητας απαιτεί σύγχρονα μαρξιστικά εργαλεία κι όχι άκριτη αναπαραγωγή των -και παλαιότερα λαθεμένων- θεωριών περί «εξάρτησης» και «εθνικής ανεξαρτησίας» ή περί υπέρβασης του εθνικού κράτους από το υπερεθνικό (συνεπώς και του ταξικού αγώνα σε εθνικό επίπεδο από την ουτοπία μιας ταυτόχρονης διεθνικής εξέγερσης). Ταυτόχρονα απαιτεί ενιαία και από εργατική σκοπιά αντιπαράθεση με τον αστικό κοσμοπολιτισμό αλλά και με τον σοβινισμό-εθνικισμό (και τις επιδράσεις τους στην Αριστερά), ταξική διεθνιστική οπτική για όποια εθνικά προβλήματα αναφύονται, καθώς και ξεκάθαρη αντίληψη για τον βαθιά αντιδραστικό χαρακτήρα του ταξικά ενιαίου μπλοκ εξουσίας που συγκροτούν εθνικό κράτος (σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο) - υπερεθνικοί θεσμοί και τις συνέπειες που αυτό έχει για την επαναστατική στρατηγική και τακτική

-Είναι τεράστια η ευθύνη τμημάτων της αριστεράς που δεν κατανοούν την κρισιμότητα των γεγονότων και είτε επιλέγουν να “διαλέξουν” ιμπεριαλιστή (πχ Ρωσία) ή να υποβαθμίσουν την άμεση πάλη για έξοδο από ΕΕ και ΝΑΤΟ στο όνομα του “και πάλι καπιταλισμό θα έχουμε” για να τα παραπέμψουν στις καλένδες της “λαϊκής εξουσίας” χωρίς επανάσταση. Και άλλες που δεν κατανοούν την αυτοτέλεια του αντιπολεμικού-αντιιμπεριαλιστικού αγώνα υποτασσόμενες στο δίπολο “εθνική ενότητα – αστικός πασιφισμός, κοσμοπολιτισμός”.

Λένιν: «Τον πόλεμο τον άρχισαν οι κυρίαρχες τάξεις και θα τον τερματίσει μόνο η επανάσταση της εργατικής τάξης.»