Οι προκλήσεις της Μπολιβαριανής Επανάστασης. Ομιλία του γραμματέα της ΚΝ Βενεζουέλας

Πριν από λίγες μέρες (30/9), η Πρεσβεία της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας στην Αθήνα διοργάνωσε εκδήλωση με θέμα τις προκλήσεις της Μπολιβαριανής Επανάστασης και καλεσμένο τον Hector Rodriquez, Γενικό Γραμματέας της Νεολαίας του Κομμουνιστικού Κόμματος Βενεζουέλας. Αντιπροσωπεία της Επιτροπής Διεθνών του ΝΑΡ και της νεολαίας Κομμουνιστική Απελευθέρωση παραβρέθηκε στην εκδήλωση, τόνισε την ανάγκη σύσφιξης των σχέσεων μεταξύ των κομμουνιστικών κι εργατικών οργανώσεων των δύο χωρών στην κατεύθυνση ενός αντιιμπεριαλιστικού – αντικαπιταλιστικού διεθνιστικού συντονισμού και αλληλεγγύης και παρακολούθησε με ενδιαφέρον τις θέσεις και την παρέμβαση του ΚΚΒ στη συγκυρία.

Τη συζήτηση άνοιξε ο πρέσβης Φαρίντ Φερνάντες εντάσσοντας τη σε έναν ευρύτερο κύκλο συναντήσεων για τις εξελίξεις στη Βενεζουέλα, εκτιμώντας ότι το επόμενο διάστημα θα είναι πολύ κρίσιμο καθώς ξεδιπλώνονται σχέδια πολιτικής αποσταθεροποίησης. Το λόγο πήρε ο σ. Hector Rodriquez, γραμματέας της Κομμουνιστικής Νεολαίας Βενεζουέλας, που επιχείρησε να απαντήσει στα εξής ερωτήματα: α) Τι πραγματικά συμβαίνει στη Βενεζουέλα; β) Ποιοι είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν την οικονομική κατάσταση της χώρας; γ) Ποιος είναι ο ρόλος των μέσων μαζικής ενημέρωσης; δ) Ποιοι προωθούν τη βία;

Στην αρχή έδωσε ένα ιστορικό πλαίσιο της ανάληψης της διακυβέρνησης της χώρας από τον Ούγκο Τσάβες το 1998. Το ΚΚΒ ήταν το πρώτο κόμμα που στήριξε την υποψηφιότητα του Ούγκο Τσάβες στις εκλογές του 1998 σε μια στιγμή που πολλές άλλες οργανώσεις και κινήματα είχαν αμφιβολίες αν έπρεπε να στηρίξουν έναν άνθρωπο που ήταν στρατιωτικός, ενώ ακόμη και το ίδιο το κόμμα του Τσάβες ήταν σε διαβουλεύσεις για το αν έπρεπε να στηρίξει την υποψηφιότητα. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε «η διαύγεια του ΚΚΒ δεν ήταν αποτέλεσμα της σοφίας του. Ερμηνεύσαμε κατάλληλα τη λαϊκή σοφία. Το ΚΚΒ διδάχθηκε από τη στρατιωτική εξέγερση το 1992. Είδε σε αυτή μια νέα γενιά στρατιωτών πατριωτών με διάθεση να αλλάξουν τα πράγματα στη Βενεζουέλα». Τόνισε ότι ήταν πολύ σημαντικό σε μια στιγμή γενικής παραίτησης διεθνώς αφότου έπεσε η ΕΣΣΔ, ότι η Βενεζουέλα ήταν εκεί και πάλευε. Για το ΚΚΒ το κύριο χαρακτηριστικό του αγώνα που ξεκίνησε το 1998 ήταν η αποτίναξη των ηγεμονικών χαρακτηριστικών του αμερικάνικού ιμπεριαλισμού στην Λατινική Αμερική και η υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας, ορίζοντας την ως αγώνα ενάντια στα μεγάλα μονοπώλια των ΗΠΑ, για την ιδιοκτησία των βασικών πόρων της χώρας, τη διακοπή των ιδιωτικοποιήσεων και την ανάκτηση των μεγάλων και σημαντικών βιομηχανιών. Αποτέλεσμα αυτού του αγώνα ήταν μια σειρά σημαντικές κατακτήσεις, όπως η δωρεάν παιδεία, το χτύπημα του αναλφαβητισμού, η απευθείας πρόσβαση των λαϊκών στρωμάτων στο σύστημα υγείας, η μαζικοποίηση του αθλητισμού, επένδυση στις τέχνες και τον πολιτισμό κ.α. Η Βενεζουέλα δεν άργησε να γίνει ένα σημείο αναφοράς για την ήπειρο. Πολύ γρήγορα άλλαξε τον πολιτικό χάρτη όλης της περιοχής». Όσον αφορά στην ίδρυση οργανισμών όπως η ALBA και η Mercosur, εκτίμησε ότι «ανεξάρτητα από τη φύση τους είναι οργανισμοί που λειτουργούν έξω από τον έλεγχο των ΗΠΑ και ότι ύστερα από 200 χρόνια υποδούλωσης στα συμφέροντα των ΗΠΑ αυτό είναι κάτι σημαντικό.»

Όσον αφορά στα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Βενεζουέλα, σημείωσε πως «δεν μπορούμε να δούμε την πραγματικότητα έξω από την κρίση του καπιταλιστικού συστήματος, τη συγκέντρωση των κεφαλαίων σε λιγότερα χέρια, την πτώση του ποσοστού κέρδους, την αντιπαλότητα μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων για να κερδίσουν τον έλεγχο πρώτων υλών και φθηνών εργατικών χεριών και την απειλή του πολέμου ως μοναδικού δρόμου για να επιλυθούν αυτές ακριβώς οι εντάσεις». Για τις πράξεις αποσταθεροποίησης κατά της Βενεζουέλας από τη δεξιά αντιπολίτευση και τον ιμπεριαλισμό τόνισε πως «δεν είναι κάτι καινούργιο, αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν οξυνθεί, πρώτον λόγω του θανάτου του Τσάβες και δεύτερον λόγω της όξυνσης του καπιταλιστικού μοντέλου της Βενεζουέλας».

Για το ΚΚΒ η Βενεζουέλα σήμερα δεν είναι ένα σοσιαλιστικό μοντέλο. Έχει ένα σύνολο κοινωνικών και λαϊκών κατακτήσεων που επιτεύχθηκαν στα πλαίσια του αστικού κράτους αλλά αποτελούν μεγάλη απειλή για τις διαθέσεις των μεγάλων δυνάμεων και τις ΗΠΑ. Η κεντρική εκτίμηση του ΚΚΒ είναι πως «αν το μπολιβαριανό μοντέλο δεν εμβαθύνει προς το σοσιαλιστικό δρόμο η υποχώρηση και η αποτυχία είναι αναπόφευκτη: Γιατί η κρίση δεν είναι η κρίση ενός σοσιαλιστικού μοντέλου. Είναι η κρίση ενός συγκεντρωτικού μοντέλου που μας επιβλήθηκε, ενός μοντέλου καπιταλιστικού, που εξαρτάται από την παραγωγή πετρελαίου. Ο λαός μας μπορεί να την ξεπεράσει μόνο αν υπερβεί τις οικονομικές της βάσεις. Ο σοσιαλισμός είναι η μοναδική λύση γιατί οι διαφορετικές καπιταλιστικές λύσεις κάθε φορά αντί να λύνουν την κατάσταση την έκαναν πιο σοβαρή». Ως προς τις δυνάμεις που προωθούν τη μπολιβαριανή διαδικασία τόνισε ότι το κίνημα του τσαβισμού δεν αποτελείται από ομοιογενείς δυνάμεις. Πρόκειται για μια μεγάλη συμμαχία δυνάμεων που συμφωνούν στην αντίσταση στον ιμπεριαλισμό, αλλά έχουν διαφορές στο τι ταξικό προσδιορισμό πρέπει να πάρει αυτή η μάχη. Κυρίως όσον αφορά στο θέμα της κρίσης, υπάρχουν δυνάμεις που πιστεύουν ότι η κρίση θα επιλυθεί σε σύμπλευση με καπιταλιστικές δυνάμεις. Για το ΚΚΒ, η σύμπλευση αυτή μεταφράζεται σε απώλειες όσων έχουν επιτευχθεί τα τελευταία 17 χρόνια. Ήδη έχουν υπάρξει απώλειες και έχουν συσσωρευθεί προβλήματα στα οποία αναφέρθηκε ο σ. Rodriquez χωρίς να ωραιοποιεί την κατάσταση, εστιάζοντας στον τεράστιο πληθωρισμό, τις ελλείψεις προμηθειών και τη χαμηλή αγοραστική δύναμη που έχει ο μισθός των εργαζομένων. Σημείωσε ότι είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι μια χώρα με τόσα πλούτη όπως η Βενεζουέλα υποφέρει από τέτοια προβλήματα, για να συμπεράνει πως μόνο η αναρχία του καπιταλισμού μπορεί να προκαλέσει αυτά τα προβλήματα.

Το σύνθημα του ΚΚΒ είναι «άμεσες λύσεις στα λαϊκά προβλήματα ενταγμένες όμως σε μια επαναστατική έξοδο από την κρίση και όχι τη συμφιλίωση με το κεφάλαιο». Σ’ αυτά τα πλαίσια, το ΚΚΒ προτείνει μια δέσμη μέτρων που θα μπλοκάρει το σαμποτάζ στην παραγωγή και διανομή προϊόντων, εθνικοποιήσεις στρατηγικών τομέων της οικονομίας και των τραπεζών υπό εργατικό έλεγχο, ένα νέο φορολογικό σύστημα που θα επιβαρύνει κυρίως το μεγάλο κεφάλαιο και μέτρα προστασίας του μισθού του εργάτη και της καταναλωτικής του δύναμη στην κατεύθυνση ενός κεντρικού οικονομικού σχεδίου βασισμένο στην κοινωνική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής.

Πολύ ενδιαφέρον ήταν και το σημείο της τοποθέτησης του για το εργατικό κίνημα. Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις για το αν η εργατική τάξη έχει καταφέρει να γίνει το υποκείμενο της μπολιβαριανής διαδικασίας, απάντησε ότι «υπάρχουν πολλές αντιστάσεις να έχει η εργατική τάξη τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η εργατική τάξη δεν είναι ικανή για κάτι τέτοιο μέσα από την παρέμβαση των επαναστατικών δυνάμεων». Έφερε το παράδειγμα της μάχης του ΚΚΒ για τα κοινοτικά και τα εργατικά σοσιαλιστικά συμβούλια ήδη από το 2007. Με τα πρώτα ήταν σύμφωνη η κυβέρνηση, τα προώθησε και έχουν συμβάλει πάρα πολύ στην όλη επαναστατική διαδικασία. Τα εργατικά σοσιαλιστικά συμβούλια όμως δεν έχουν ακόμη προχωρήσει. Γι’ αυτό σημείωσε ότι δίνουν βάρος στην οργάνωση της εργατικής τάξης εκεί που μπορεί και πρέπει να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, μέσα στο εργοστάσιο. «Μέσα στο εργατικό και συνδικαλιστικό κίνημα παρεμβαίνουν από τη μια εκείνα τα ρεύματα που επιδιώκουν να περιορίζουν την εργατική τάξη στην υπεράσπιση της κυβέρνησης και των κατακτήσεων και από την άλλη εκείνα που έχοντας συνείδηση ότι η οικονομία παραμένει καπιταλιστική, δίνουν τον προσανατολισμό της μάχης για τον έλεγχο της παραγωγής».

Η γνώμη του ΚΚΒ είναι ότι η επιθετικότητα του ιμπεριαλισμού και της αντιπολίτευσης σχετίζεται με το στρατηγικό χαρακτήρα που έχει η Βενεζουέλα και η Λατινική Αμερική για τις μεγάλες δυνάμεις και ιδιαίτερα τις ΗΠΑ, τόσο από πλευράς πλουτοπαραγωγικών πηγών όσο και πολιτικά. Ο κίνδυνος άμεσης παρέμβασης των ΗΠΑ είναι ορατός ειδικά μετά το Προεδρικό Διάταγμα του Ομπάμα ενάντια στη Βενεζουέλα. Η δεξιά αντιπολίτευση αποσκοπεί περισσότερο σε μια εσωτερική σύγκρουση και πραξικόπημα χωρίς την παρέμβαση των ΗΠΑ. Μέσα στην καρδιά του στρατού ακόμη εκφράζονται οι διαφορετικές τάξεις, οι διαφορετικές δυνάμεις. Σίγουρα η αναλογία δυνάμεων είναι προς όφελος των επαναστατικών δυνάμεων. Αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει. Στο σημείο αυτό εξήγησε το πώς η παγκόσμια διάσταση της επίθεσης έχει επικεντρωθεί στην προπαγάνδα και την παραπληροφόρηση και έφερε χαρακτηριστικά παραδείγματα. Μιλάνε για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Λεοπόλδου Λόπες αποκρύπτοντας ότι είναι ο κύριος υπεύθυνος για την πρόκληση βίαιων γεγονότων με αποτέλεσμα να σκοτωθούν δεκάδες άνθρωποι, να κάψουν οχήματα δημοσίων συγκοινωνιών, βιβλιοθήκες, πανεπιστήμια, βρεφονηπιακούς σταθμούς, σχολεία. Έφτασαν να στήνουν ενέδρες θανάτου όπου περνούσαν σύρματα ανάμεσα σε δυο κολώνες με αποτέλεσμα να αποκεφαλίζονται μοτοσικλετιστές που αντιδρούσαν στις ενέργειές τους. Επίσης, χώρες όπως πχ. η Ισπανία κατασυκοφαντούσαν τη μπολιβαριανή κυβέρνηση που χάρισε κατοικίες σε πάνω από 3.000 οικογένειες που είχαν χάσει τα σπίτια τους μετά από μια φυσική καταστροφή το 2010, τη στιγμή που στην Ισπανία γίνονταν εξώσεις 600.000 χιλιάδων οικογενειών.

Τέλος, όσον αφορά τις τελευταίες εκλογές, χωρίς να υποτιμά τη σημασία της εκλογικής ήττας θεώρησε ότι σημαντική μερίδα ψηφοφόρων ψήφισαν τιμωρητικά, στέλνοντας ένα μήνυμα στην κυβέρνηση. Αυτό το τμήμα του λαού δεν πρόκειται να ξαναψηφίσει δεξιά αν κρίνεται η ίδια η μπολιβαριανή διαδικασία. Η σύνθεση του κοινοβουλίου δεν αντικατοπτρίζει τον πραγματικό συσχετισμό δύναμης. Σχετίζεται περισσότερο με τον εκλογικό νόμο που το 2010 ήταν προς όφελος του τσαβικού στρατοπέδου αλλά στις τελευταίες εκλογές ήταν προς όφελος της δεξιάς αντιπολίτευσης. Σε κάθε περίπτωση, ο Hector Rodriquez διέψευσε ότι δεν υπάρχουν δυνατότητες να ανακάμψουν οι επαναστατικές δυνάμεις και επιβεβαίωσε ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι. Η πρόταση της δεξιάς να γίνει ανακλητικό δημοψήφισμα είναι ένα δίκοπο μαχαίρι. Γιατί από τη μια μεριά η δεξιά φαίνεται δημοκρατική, ψάχνοντας λύση μέσα στο συνταγματικό πλαίσιο. Από την άλλη θέλει να κάνει το δημοψήφισμα με τους όρους που θέλει για να έχει το αποτέλεσμα που θέλει. Και αν όχι, να παραβιάσει το σύνταγμα και να προκαλέσει πραξικόπημα. Γι’ αυτό στην πραγματικότητα δεν θέλει το δημοψήφισμα, κάτι που φαίνεται απ’ το γεγονός ότι το 60% των βουλευτών της αντιπολίτευσης δεν υπέγραψαν για το ανακλητικό δημοψήφισμα. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι αφενός μέσα από εκτεταμένη νοθεία να παρουσιάζουν ότι έχει απήχηση το αίτημά τους, πλαστογραφώντας υπογραφές, βάζοντας υπογραφές νεκρών, κ.ο.κ. και αφετέρου, όταν αποκαλύπτονται οι νοθείες τους να καταγγέλλουν ότι δήθεν καταστρατηγούνται τα δικαιώματά τους καλώντας σε κινητοποιήσεις αποσταθεροποίησης. Σκοπός τους είναι να εκμεταλλευτούν τη λαϊκή δυσαρέσκεια που υπάρχει λόγω της οικονομικής κατάστασης. Την 1^η Σεπτεμβρίου βέβαια που το επιχείρησαν, ο λαός τους εμπόδισε αν και όλα τα μίντια διεθνώς έπαιξαν μόνο τις συγκεντρώσεις της αντιπολίτευσης. Επίσης, αναφέρθηκε στην εμπειρία του πραξικοπήματος του 2002 και τη γνώση που έχουν πλέον, ότι μόνο η λαϊκή οργάνωση και η μαχητικότητα μπορεί να ανατρέψει τα σχέδια της δεξιάς και του φασισμού. Εκτιμά ότι ο λαός δε θα αφήσει 17 χρόνια κατακτήσεων να περάσουν έτσι. Η δεξιά προσπαθεί να μπερδέψει και να εξαπατήσει το λαό αλλά το πρόγραμμά τους σήμερα είναι να επιστρέψουν τις εθνικοποιημένες εταιρείες στο μεγάλο κεφάλαιο και να προωθήσουν ένας σύστημα λιτότητας και προσαρμογής που θα χτυπήσει τους μισθούς ενώ ταυτόχρονα θα θυσιάσουν τα δικαιώματα, θα λειτουργήσουν δικτατορικά και θα εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα του ιμπεριαλισμού στην περιοχή. Άλλωστε, είναι οι ίδιες δυνάμεις που το ’89 δεν δίστασαν να κατεβάσουν το στρατό ενάντια σε έναν λαό που αντιστεκόταν στις επιταγές του ΔΝΤ, προκαλώντας μία από τις μεγαλύτερες λαϊκές σφαγές στην ιστορία.